aaaaaaaaaaaaaaaa

Szukaj

Wyspiański Stanisław

Pogrzeb Stanisława Wyspiańskiego, 1907, fot. NAC

STANISŁAW WYSPIAŃSKI (1869-1907). Krakowski artysta okresu Młodej Polski; malarz, poeta, dramaturg, projektant mebli i wnętrz. Studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i krakowskiej ASP. Na początku lat 90. XIX wieku przez kilka lat podróżował po Europie, odwiedził Włochy, Szwajcarię, Francję, Niemcy i Czechy.

Jako student razem z Józefem Mehofferem maluje polichromię w Kościele Mariackim, którą zaprojektował Jan Matejko. Pod koniec lat 90. projektuje polichromię w kościele franciszkanów, w 1897 roku zakonnicy zamawiają u niego dwa witraże, jeden przedstawiający św. Franciszka i bł. Salomeę, drugi nad chórem, ogromy i dzisiaj najbardziej znany – Boga Ojca (Bóg Ojciec – Stań się). W 1900 poślubia chłopkę z nieślubnym dzieckiem, jest też gościem na weselu Lucjana Rydla w Bronowicach Małych, co rok później wykorzystuje pisząc najważniejsze swoje dzieło literackie – „Wesele”. 1905 roku tworzy projekt wystroju trzech sal oraz klatki schodowej Domu Towarzystwa Lekarskiego przy ulicy Radziwiłłowskiej. Rok przed swoją śmiercią zostaje profesorem ASP. W 1907 roku umiera na kiłę. Zostaje pochowany w krypcie zasłużonych na Skałce.

Wyspiański wspólnie z Władysławem Ekielskim byli autorami kontrowersyjnego projektu przebudowy Wzgórza Wawelskiego, nazwanego „Akropolis”, który powstał po opuszczeniu Wawelu przez Austriaków w 1903 roku. Przewidywał znaczną rozbudowę wzgórza, na którym miały znaleźć się m.in: budynki sejmu, senatu, muzeum narodowego, kurii oraz grecki amfiteatr i stadion. W połowie lat 80. ubiegłego wieku Jacek Czubiński i Jerzy Porębski, opierając się na projektach i szkicach autorów Akropolis, stworzyli jego makietę z pleksi, którą można zobaczyć w Muzeum Narodowym w Krakowie.

W latach 2006-2007 na placu Wszystkich Świętych w Krakowie z inicjatywy Andrzeja Wajdy, według projektu Koreańczyka Nonchi Hwafonga Wanga, powstał Pawilon Wyspiańskiego. Miejski budynek wystawienniczy, w którego elewacji umieszczono trzy, wcześniej nigdy niezrealizowane, witraże Wyspiańskiego: Kazimierz Wielki, Henryk Pobożny i św. Stanisław.

Wyświetlanie wszystkich 17 wyników